Mụn bọc là dạng mụn trứng cá thể nặng, thuộc một trong những loại mụn gây khó chịu nhất, khó trị nhất. Vậy đâu là nguyên nhân gây mụn bọc ở mũi, cằm và cách điều trị như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin hữu ích giúp bạn hiểu rõ hơn về loại mụn này.

Mụn bọc ở mũi, cằm là gì?

Mụn bọc (tiếng anh là Nodular Acne) thuộc mụn trứng cá thể viêm, có màu đỏ và sưng to với đường kính lớn hơn so với các loại mụn thông thường khác. Mụn bọc sưng đỏ là một nang lớn bên trong chứa nhiều dịch mủ trên da gây đau nhức, khó chịu.Với mụn bọc dưới da, việc điều trị sẽ gặp nhiều khó khăn vì nó báo hiệu tình trạng viêm nhiễm đã trở nên nghiêm trọng. Nếu không điều trị đúng cách, mụn bọc thường để lại sẹo thâm, sẹo rỗ ảnh hưởng trực tiếp đến thẩm mỹ.

Mụn bọc hình thành khi vùng da bị viêm nhiễm do vi khuẩn P.acnes có sẵn trên da tấn công. Theo điều kiện thông thường, vi khuẩn này không gây hại cho da. Tuy nhiên, khi gặp điều kiện thuận lợi như da dầu, lượng dầu dư thừa dẫn đến tình trạng bít tắc lỗ chân lông… sẽ khiến chúng phát triển mạnh, gây viêm nhiễm, từ đó dẫn đến sự xuất hiện của mụn bọc nổi dưới da.

Theo thống kê của Biorganic Healthy, các đối tượng dễ bị mụn thường là:

• Người trong độ tuổi dậy thì từ 14-20 tuổi
• Phụ nữ trước, trong và sau thời kỳ kinh nguyệt
• Phụ nữ mang thai, đang cho con bú
• Người thường xuyên chịu nhiều áp lực, mệt mỏi, căng thẳng tâm lý
• Người làm việc trong môi trường ô nhiễm và không chăm sóc da đúng cách

Ở bất kỳ đối tượng nào cũng nên lựa chọn cho mình phương pháp điều trị mụn phù hợp, nhanh chóng để tránh tình trạng mụn phát triển nặng về sau.

Nguyên nhân hình thành mụn bọc thường gặp

Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến sự xuất hiện những nốt mụn bọc đáng ghét. Một số nguyên nhân gây mụn bọc phổ biến hiện nay như:

• Rối loạn nội tiết tố: Ở tuổi dậy thì, hormone sinh dục tiết ra khiến tuyến bã nhờn hoạt động mạnh gây tắc nghẽn lỗ chân lông. Các bã nhờn tích tụ kết hợp cùng vi khuẩn có sẵn trên da gây nên tình trạng mụn mủ, mụn sưng to.
• Lạm dụng mỹ phẩm: Việc sử dụng các loại mỹ phẩm chứa Corticoid khiến da bị nhiễm độc, sức khỏe tổng thể của da bị suy yếu. Từ đó vi khuẩn có hại trên da có cơ hội tấn công và hình thành mụn bọc viêm sưng.
• Chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt không khoa học: Việc hấp thụ nhiều thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, giàu đường, đồ ăn nhanh, có ga, có cồn… cũng là điều kiện thuận lợi cho bã nhờn tăng sinh và gây mụn bọc dưới da.
• Di truyền: Đây cũng là một trong những yếu tố khiến mụn bọc xuất hiện. Theo nhiều nghiên cứu, khi người thân trong gia đình xuất hiện các vấn đề về da như viêm tiết bã, mụn trứng cá, da dầu… sẽ có đến 80% nguy cơ bị mụn bọc so với những người bình thường.
• Vệ sinh da mặt không đúng cách: Nhiều người thường bỏ qua thói quen vệ sinh da. Điều này khiến bã nhờn, bụi bẩn tích tụ gây bít tắc lỗ chân lông và sinh mụn.

• Thói quen nặn mụn: Thường xuyên sờ lên mặt vô tình đưa vi khuẩn lây sang mặt khiến mụn sinh sôi và phát triển. Đồng thời việc nặn mụn sẽ gây ra những tổn thương trên da khiến tình trạng thêm phần nặng hơn.
• Tâm lý căng thẳng, mệt mỏi: Những người rơi vào tâm trạng mệt mỏi, căng thẳng stress sẽ khiến cơ thể kích thích ra nhiều androgen khiến bã tăng tiết bã nhờn và gây mụn bọc trên da.

Phân loại mụn bọc và dấu hiệu nhận biết

Để nhanh chóng loại bỏ những nốt mụn bọc đáng ghét, bạn phải có kiến thức về mụn, từ đó áp dụng phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là một số đặc điểm “nhận dạng” của mụn bọc mà bạn nên biết:

• Mụn bọc xuất hiện dưới dạng nốt đỏ hơi nổi trên bề mặt da và gây cảm giác ngứa ngáy, đau nhẹ mỗi khi chạm vào.
• Mụn phát triển sau vài ngày, sau đó xuất hiện dịch mủ bên trong, sưng đỏ, nóng rát, khó chịu.
• Tình trạng mụn viêm nhiễm nghiêm trọng khiến vùng da xung quanh mụn cũng bị đỏ mẩn và đau nhức.
• Mụn có thể khô sau 3-5 ngày nếu được điều trị đúng cách. Tuy nhiên không loại trừ khả năng để lại sẹo thâm, sẹo rỗ trên mặt.

Có rất nhiều dạng mụn viêm khác nhau, điều này phụ thuộc vào cơ địa mỗi người. Một số dạng mụn bọc dễ gặp như:

• Mụn bọc không nhân: Đây là loại mụn viêm sưng to, không có đầu nhân mụn. Việc nặn loại mụn này gây đau đớn và cực khó điều trị. Nếu điều trị không đúng cách sẽ gây ra những biến chứng như sẹo thâm, sẹo rỗ.
• Mụn bọc sưng không đầu: Loại mụn này thường hình thành một cục to trên da, không có đầu, sờ vào thấy nhức và cứng. Nhân mụn này thường nằm ẩn sâu dưới bề mặt da nên khó điều trị tận gốc.
  

  

• Mụn bọc trắng: Đây là loại mụn không viêm sưng nhưng có nổi bọc lớn với đầu nhân mụn mủ trắng. Mụn cũng dễ vỡ và chuyển sang viêm nhiễm nếu làm vỡ bọc mủ khiến dịch chảy và lây lan sang xung quanh.
• Mụn bọc máu: Tương tự như mụn bọc trắng, mụn bọc máu cũng sưng to nhưng ở đầu nhân lại là dịch máu, gây đau và khiến da nổi mẩn.
• Mụn bọc bị chai: Nhân mụn của loại mụn này thường nằm sâu dưới biểu bì da, bị đông cứng và đẩy ra ngoài khi mụn chín. Tuy nhiên có nhiều trường hợp nhân mụn không bị đẩy ra mà bị chai sần và cứng.

Mụn bọc có nên nặn không?

Mụn bọc chính là một thể nặng của mụn trứng cá. Vì vậy, việc điều trị mụn bọc cũng khó khăn và phức tạp hơn mụn trứng cá thông thường. Bên cạnh đó, mụn bọc cũng có kích cỡ rất lớn nên dễ ảnh hưởng đến thẩm mỹ và tâm lý người bị.

Nếu không điều trị kịp thời và đúng cách, mụn bọc có thể phát triển thành mụn sưng viêm gây đau đớn, khó chịu. Hậu quả nhận lại có thể là nhiễm trùng da, áp xe và thậm chí gây hoại tử da.

Việc mụn bọc tập trung mọc thành từng cụm dễ xảy ra tình trạng viêm nhiễm lan rộng, có thể tạo nên ổ mụn lớn với nhiều dịch mủ viêm bên trong. Nếu điều trị không hợp lý sẽ khiến các vi khuẩn tấn công vào máu gây nhiễm trùng máu vô cùng nguy hiểm. Vì thế bạn cần tiến hành điều trị nghiêm túc, phù hợp để nhanh chóng loại bỏ tình trạng mụn bọc.

Bởi lẽ vi khuẩn từ tay có thể tấn công sang da mặt bạn và làm tình trạng viêm nhiễm trở nên nghiêm trọng hơn. Hơn nữa, việc nặn mụn sẽ khiến da tổn thương, dễ hình thành các vết thâm sẹo.Do đó, bạn nên tìm kiếm địa chỉ thăm khám uy tín đề được điều trị sớm và loại bỏ mụn nhanh chóng.

Cách điều trị mụn bọc hiệu quả, an toàn hiện nay

Tùy thuộc vào cơ địa, tình trạng mụn mà bạn có thể áp dụng phương pháp điều trị mụn khác nhau. Cách tốt nhất, bạn nên đi thăm khám trực tiếp với bác sĩ da liễu để hiểu chính xác tình trạng da và được chỉ định phác đồ điều trị an toàn, hiệu quả.

Trị mụn bọc tại nhà bằng nguyên liệu thiên nhiên

Việc sử dụng nguyên liệu thiên nhiên trong điều trị mụn đã trở nên quen thuộc nhờ ưu điểm an toàn, đơn giản và tiết kiệm. Bạn hoàn toàn có thể tận dụng những nguyên liệu có sẵn trong bếp để biến chúng thành “cứu tinh” cho làn da mụn.

1. Dùng kem đánh răng: Trong kem đánh răng chứa một lượng lớn các hoạt chất phù hợp để loại bỏ mụn như Baking soda, Silica, Sodium Pyrophosphate… Đây đều là các hoạt chất có công dụng kháng viêm, diệt khuẩn và làm lành vết thương trên da rất tốt. Đồng thời chúng còn ngăn chặn vi khuẩn có hại lây lan. Bạn có thể dùng một lượng kem đánh răng vừa đủ bôi lên vùng mụn khoảng 30 phút sau đó rửa sạch. Kiên trì áp dụng sẽ thấy mụn giảm đi nhanh chóng.

2. Mật ong trị mụn: Mật ong được biết đến là nguyên liệu có tính kháng viêm, chống oxy hóa đồng thời cung cấp độ ẩm, vitamin cho da. Bạn có thể chữa mụn bọc bằng cách bôi mật ong lên nốt mụn, giữ nguyên khoảng 15-20 phút sau đó rửa mặt. Bạn cũng có thể kết hợp cùng nước cốt chanh hoặc sữa chua để trị mụn bọc.

3. Tỏi tươi trị mụn: Một trong những nguyên liệu “quá quen mặt” của các chị em nội trợ. Tỏi chứa một lượng Sulfur – một hoạt chất kháng sinh tự nhiên giúp kháng khuẩn, tiêu viêm hiệu quả. Bạn nên trị mụn bằng cách đập dập tỏi rồi đắp lên vùng da bị mụn. Bạn cũng có thể xay nhuyễn tỏi rồi lấy nước ép và bôi lên vùng da bị mụn. Áp dụng trong 15 phút rồi rửa sạch lại với nước.

Thông thường, các phương pháp trị mụn từ nguyên liệu tự nhiên chỉ phát huy công dụng với tình trạng mụn bọc nhẹ. Khi tình trạng mụn nặng hơn, phương pháp này chỉ có công dụng hỗ trợ chứ không loại bỏ mụn triệt để. Khi đó bạn nên đi thăm khám với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị phù hợp hơn.

Điều trị bằng Tây y

Tây y được áp dụng để điều trị mụn khá phổ biến trong giai đoạn hiện nay. Thuốc Tây tường dễ mua, đem lại hiệu quả nhanh và tiện lợi trong việc sử dụng. Với những người bị mụn bọc mức độ nhẹ bác sĩ sẽ chỉ định thuốc bôi tác dụng tại chỗ. Ngoài ra người bị mụn bọc nặng, viêm nhiễm sẽ được kê thuốc uống để điều trị hiệu quả hơn.Một số loại thuốc được sử dụng để điều trị mụn phổ biến hiện nay là:

• Kháng sinh đường uống: Các bác sĩ thường kê loại thuốc này nhằm ngăn chặn tình trạng viêm nhiễm trên da. Ngoài ra thuốc kháng sinh kích thích làm lành các tổn thương trên da nhanh chóng, giảm tăng sinh dầu nhờn. Kháng sinh đường uống thường phù hợp với tình trạng mụn bọc nặng hoặc trung bình.
• Kháng sinh dạng bôi: Những loại kháng sinh này thường dùng để ức chế sự phát triển và sinh sản của vi khuẩn gây ra, giảm tình trạng đau nhức, sưng viêm do mụn bọc gây ra.
• Benzoyl peroxide: Đây là hoạt chất có khả năng thẩm thấu sâu vào nốt mụn, ức chế hoạt động và tiêu diệt vi khuẩn gây mụn. Lưu ý, khi sử dụng loại thuốc này, da bạn dễ bị lão hóa nhanh hơn nếu dùng sai cách. Do đó, bạn cần sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.
  

  

• Acid salicylic: Đây là chất dẫn xuất của beta-hydroxy có tác dụng tiêu viêm, giảm đau, ngứa ngáy trên da. Bên cạnh đó, loại thuốc này còn giúp đánh tan dầu nhờn, làm sạch lỗ chân lông, ngăn ngừa mụn từ gốc.
• Thuốc Retinoid: Đây là một chất dẫn xuất của vitamin A giúp kìm hãm sự phát triển của mụn, ngăn ngừa sừng hóa trên da đồng thời làm bong vảy các tế bào chết để lỗ chân lông thông thoáng. 

Với bất kỳ loại thuốc nào, bạn cũng nên sử dụng theo đúng chỉ định và phác đồ mà bác sĩ đã đưa ra. Tuyệt đối không tự ý thay đổi liều lượng cũng như tất suất sử dụng khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ.

Điều trị bằng công nghệ hiện đại

Hiện nay, việc trị mụn bằng công nghệ hiện đại được nhiều người ưa chuộng bởi chúng đem lại hiệu quả nhanh chóng. Chính bởi vậy, có rất nhiều spa, thẩm mỹ viện ra đời để đáp ứng nhu cầu này. Một số giải pháp được áp dụng phổ biến như:

• Trị mụn bọc bằng công nghệ nano skin: Đây là công nghệ kết hợp giữa chăm sóc da tại chỗ nhờ công nghệ cao nhờ kết hợp nhiều công nghệ như ánh sáng laser, ánh sáng nano, peel da. Phương pháp này giúp cấp nước, dưỡng ẩm, giúp da đàn hồi, loại bỏ mụn tận gốc.
• Công nghệ laser: Các chuyên gia sẽ sử dụng nước sóng có tần số phù hợp để chiếu trực tiếp lên vùng da bị mụn. Tia laser sẽ thẩm thấu vào da, phá vỡ liên kết của sắc tố melanin, tiêu diệt vi khuẩn đồng thời làm sáng da, mềm mịn.

• Tiêm thuốc Corticoid: Với những trường hợp bị mụn bọc kèm theo các triệu chứng viêm nhiễm quá nặng gây tổn thương da, ngứa ngáy, đau nhức thì bác sĩ có thể chỉ định việc tiêm Corticoid trực tiếp vào cơ thể để giảm tiêu, sưng, ức chế hệ miễn dịch. Tuy nhiên, việc này cần được bác sĩ trực tiếp chỉ định để tránh tình trạng da nhiễm độc Corticoid.

Đối với phương pháp công nghệ hiện đại, bạn nên lựa chọn địa chỉ y tế uy tín để tiến hành điều trị một cách an toàn nhất. Tránh đến các thẩm mỹ viện, spa kém chất lượng vì việc xử lý mụn không đúng cách sẽ để lại thâm, sẹo cũng như sức khỏe của bạn.

Mụn bọc nên ăn gì, kiêng gì?

Chế độ dinh dưỡng ảnh hưởng trực tiếp đến tình trạng sức khỏe cũng như tình trạng mụn. Do đó, để điều trị và ngăn ngừa mụn hiệu quả, bạn cần xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp. Vậy người bị mụn bọc nên bổ sung thực phẩm gì?

• Các loại rau xanh, củ quả, sản phẩm giàu chất xơ
• Các loại thực phẩm giàu Omega-3 như cá hồi, quả hồ đào, hạt lanh, hàu…
• Những thực phẩm chứa thành phần oxy hóa như quả mâm xôi, cherry, trà xanh…
• Các thực phẩm chứa nhiều magie như trái vả, gạo lứt, yến mạch, atiso…
• Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày để tăng cường thanh lọc, giải độc cho cơ thể.
• Các thực phẩm giàu chất khoáng selen có trong nhiều hành, tỏi, bột mỹ, hạnh nhân…

Bên cạnh đó, người bị mụn bọc nên tránh một số thực phẩm gây hại cho làn da của bạn. Theo đó, khi bị mụn bọc, bạn nên tránh xa các thực phẩm dưới đây:

• Sữa và các sản phẩm từ sữa như phô mai, sữa tươi, sữa tách béo…
• Thực phẩm chứa nhiều đường như bánh kẹo, nước ngọt có gam chè…
• Thực phẩm giàu tinh bột mì, cơm trắng, khoai tây chiên…
• Các thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ như gà rán, ớt, tiêu…
• Các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, cà phê, nước có ga…

Những lưu ý khi điều trị và chăm sóc da mụn

Bên cạnh việc điều trị mụn bọc thì chăm sóc da mụn cũng là vấn đề nhiều người đặc biệt quan tâm. Để loại bỏ và ngăn ngừa mụn tận gốc, bạn cần lưu ý thực hiện một số vấn đề sau:

• Vệ sinh da mặt sạch sẽ mỗi ngày với sữa rửa mặt lành tính, hạn chế sử dụng sản phẩm có chất tẩy rửa, bào mòn da.
• Không tự ý nặn mụn, sờ tay lên vùng da mụn vì vi khuẩn từ tay có thể lây lan sang da mặt khiến tình trạng mụn nặng nề và dễ bị tổn thương hơn.
• Sử dụng sản phẩm chăm sóc da dịu nhẹ, thẩm thấu nhanh để tránh tình trạng cặn mỹ phẩm làm bít tắc lỗ chân lông.
• Trong thời gian điều trị mụn bọc, cần hạn chế trang điểm để da thư giãn và hồi phục da nhanh hơn.
• Dùng kem chống nắng có độ SPF 30+ trở lên và bít kín mỗi khi ra đường. Hạn chế để da tiếp xúc trực tiếp với năng vì điều này khiến da tiết nhiều dầu nhờn và kích thích mụn nổi lên nhiều hơn.
• Kết hợp xông hơi để da mặt được thư giãn, thải độc.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lí, khoa học để cơ thể luôn luôn khỏe mạnh.

Vừa rồi là những thông tin giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng mụn bọc, nguyên nhân cũng như cách chữa trị hiệu quả. Mong rằng bài viết này có thể giúp ích cho bạn trong quá trình hồi sinh làn da của mình. Nếu trong quá trình điều trị mụn, da bạn có vấn đề bất thường, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn giải pháp phù hợp nhất.