Mụn nội tiết ở nữ là gì? Nguyên nhân và cách điều trị triệt để
Bất kể mụn đầu đen, đầu trắng hay mụn viêm đều gây ra nỗi lo lắng cho chị em phụ nữ. Bởi chúng ảnh hưởng lớn đến diện mạo gương mặt, làm chị em dễ cảm thấy tự ti. Ngoài những loại mụn trên, mụn nội tiết cũng khiến các chị em phải đau đầu. Vậy mụn nội tiết ở nữ là gì, chúng hình thành do đâu. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn trả lời những câu hỏi này và gợi ý cách điều trị mụn nội tiết triệt để.
Thế nào là mụn nội tiết ở nữ?
Mụn nội tiết ở nữ là loại mụn hình thành từ sự rối loạn nội tiết tố bên trong cơ thể. Dẫn tới tình trạng tăng tiết bã nhờn gây tắc nghẽn lỗ chân lông. Điều này tạo cơ hội cho vi khuẩn tấn công và phát triển gây nên mụn nội tiết. Tùy theo mức độ nặng nhẹ khác nhau mà loại mụn này có thể xuất hiện dưới dạng mụn đầu trắng, mụn mủ, mụn bọc hay mụn nang.
Mụn nội tiết nữ thường xảy ra chủ yếu trong nhóm tuổi dậy thì và tiền mãn kinh. Bởi đây là những giai đoạn hormone ở nữ giới có sự thay đổi lớn. Một thống kê mới đây đã chỉ ra rằng có khoảng 50% phụ nữ trong lứa tuổi từ 20 – 29 bị mụn nội tiết. Điều này cho thấy bất cứ chị em nào cũng có thể dễ dàng mắc phải loại mụn trên.
Việc điều trị mụn nội tiết nữ nên được tiến hành sớm. Bởi nếu để lâu ngày, tình trạng mụn sẽ dần nghiêm trọng thêm, khó điều trị.
Nguyên nào khiến nữ giới bị mọc mụn nội tiết
Thực tế có rất nhiều yếu tố gây ra mụn nội tiết ở nữ những phổ biến nhất có những nguyên nhân sau:
Bước vào tuổi dậy thì
Tuổi dậy thì là nguyên nhân đầu tiên gây ra mụn nội tiết ở nữ. Khi bước vào lứa tuổi này, nồng độ hormone Androgen trong máu sẽ tăng cao. Thông thường, Androgen đóng vai trò tạo ra sự thay đổi giới tính qua lông, giọng, mùi, bộ phận sinh dục… Sự gia tăng của hormone này sẽ kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn. Dẫn tới sự xuất hiện của nhiều loại mụn bao gồm cả mụn nội tiết.
Chu kỳ kinh nguyệt gây nổi mụn nội tiết ở nữ
Hormone Progesterone đóng vai trò điều hòa chu kỳ kinh nguyệt ở nữ giới. Khi lượng hormone này gia tăng, chúng sẽ kích thích tuyến bã nhờn sản xuất dầu thừa. Từ đó gây ra tình trạng ứ đọng tại lỗ chân lông, gây nên mụn nội tiết nữ.
Điều này thường xảy ra phổ biến trong giai đoạn giữa chu kỳ hành kinh. Nó cũng lý giải tại sao bạn hay bị mụn ở giai đoạn này.
Do hội chứng buồng trứng đa nang
Nguyên nhân khiến các chị em mọc mụn nội tiết cũng có thể do hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Hội chứng này làm giảm nồng độ estrogen, progesterone và tăng lượng testosterone. Hệ quả làm cản trở quá trình rụng trứng và gây ra mụn nội tiết. Kèm theo hiện tượng tăng lông mặt và rụng tóc.
Mang thai gây ra mụn nội tiết
Tình trạng mọc mụn nội tiết còn xuất hiện nhiều trong giai đoạn phụ nữ mang thai. Bởi lúc này, các loại hormone androgen, estrogen và progesterone trong cơ thể có sự thay đổi lớn. Chúng gây ra tình trạng mụn nổi ồ ạt trên mặt gây mất thẩm mỹ cho người bệnh.
Bên cạnh đó, việc trị mụn khi đang mang thai cũng gặp rất nhiều khó khăn. Bởi trong các loại thuốc bôi hoặc thuốc uống có thể chứa thành phần gây ảnh hưởng đến thai nhi. Vì vậy, các mẹ bầu cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất cứ sản phẩm trị mụn nào.
Độ tuổi mãn kinh
Lượng hormone androgen thay đổi gây ra mụn nội tiết ở phụ nữ mãn kinh. Tuy nhiên, hiện tượng này khác với việc tăng nồng độ Androgen trong máu ở tuổi dậy thì.
Thông thường, buồng trứng đóng vai trò sản sinh ra 2 hormone chính gồm androgen và estrogen. Androgen sẽ thúc đẩy mụn xuất hiện, trái lại estrogen có công dụng làm giảm mụn. Khi bước vào lứa tuổi mãn kinh, hai hormone này giảm đi đáng kể. Song lượng hormone estrogen giảm nhanh hơn hẳn androgen. Nồng độ androgen nhiều sẽ kích thích bã nhờn sản sinh dầu thừa dẫn tới nổi mụn.
Do căng thẳng
Trạng thái căng thẳng kéo dài khiến cơ thể giải phóng một lượng lớn cortisol. Điều này sẽ khiến cho tuyến bã nhờn hoạt động quá mức gây thừa dầu trên da mặt. Theo thời gian, các bụi bẩn, tế bào chết tích tụ lại ở những vùng da nhiều dầu hình thành nên mụn nội tiết.
Một số nguyên nhân khác
Ngoài ra, mụn nội tiết ở nữ còn xảy ra do những nguyên khác như:
- Lạm dụng quá mức các loại thuốc tránh thai gây rối loạn hormone cơ thể.
- Chế độ ăn uống không điều độ, lành mạnh làm mụn nội tiết hình thành.
- Nếu cha mẹ sở hữu làn da dầu hoặc mắc các vấn đề da liễu thì nguy cơ nổi mụn ở con cái sẽ khá cao.
- Thường xuyên thức khuya, uống rượu bia, thuốc lá… khiến bạn dễ bị mọc mụn.
Những dấu hiệu cảnh báo chị em bị mụn nội tiết
Bạn đọc có thể nhận biết mụn nội tiết nữ qua những dấu hiệu dưới đây:
- Mụn mọc nhiều ở vùng trán, cằm, 2 bên mũi: Đây là nơi tập trung chủ yếu của các tuyến dầu. Khi bị rối loạn nội tiết, tuyến dầu ở những vùng da này sẽ hoạt động rất mạnh. Dẫn tới sự xuất hiện nhiều nốt mụn ở các vùng da như trán, cằm, 2 bên mũi.
- Mỗi tháng mụn xuất hiện một lần: Trước thời kỳ kinh nguyệt, mụn nội tiết ở nữ sẽ xuất hiện 1 lần/tháng. Sau khi bước vào giai đoạn mãn kinh, hiện tượng này vẫn lặp lại như thế. Mụn thường sẽ chỉ nổi lên tại đúng một vị trí.
- Dù đã qua tuổi dậy thì nhưng vẫn thấy mụn mọc nhiều: Nội tiết cơ thể trong giai đoạn 20 – 30 tuổi có rất nhiều thay đổi. Vì thế, những lứa tuổi này rất dễ bị mụn nội tiết tấn công và lây lan.
- Xuất hiện mụn nang, mụn bọc kích thước lớn: Mụn nội tiết nữ thường ở dạng sưng đỏ, viêm nhiễm như mụn nang, mụn bọc. Các loại mụn này hay mọc tại một vị trí và dễ tái phát nhiều lần mặc dù đã điều trị.
Cách điều trị triệt để mụn nội tiết nữ
Hiện nay có nhiều cách điều trị mụn nội tiết ở nữ mà các chị em có thể lựa chọn. Tuy nhiên, loại mụn này thường ở dạng mụn nang nên sẽ gây khó khăn trong việc chữa trị. Vì vậy, bạn nên đến các cơ sở y tế để được loại bỏ mụn một cách an toàn nhất.
Trị mụn nội tiết ở nữ theo phương pháp Tây y
Phương pháp Tây y là cách trị mụn nội tiết nữ được nhiều người lựa chọn. Bởi chúng có thể làm xẹp các nốt mụn nhanh chóng, ngăn ngừa sưng viêm.
Do mụn nội tiết thường ở dạng u nang, nằm sâu dưới bề mặt da nên các loại kem bôi sẽ khó mang lại hiệu quả. Vì vậy, thuốc đường uống thường được các bác sĩ khuyến cáo dùng cho loại mụn này.
Một số loại thuốc đường uống hay được chỉ định trị mụn nội tiết ở nữ bao gồm:
Thuốc tránh thai
Loại thuốc này giúp điều trị mụn nội tiết nữ rất hữu hiệu. Chúng chứa các thành phần có khả năng cân bằng lượng hormone trong cơ thể. Bao gồm ethinyl estradiol, drospirenone, norgestimate cùng với norethindrone.
Những thành phần này sẽ làm thuyên giảm tình trạng mụn nội tiết trên mặt. Đặc biệt trong giai đoạn chu kỳ kinh nguyệt của các chị em. Thuốc chống chỉ định cho người có tiền sử huyết khối, mắc bệnh tăng huyết áp, ung thư vú…
Thuốc chống Androgen
Thuốc đường uống chống androgen có tác dụng giảm thiểu lượng nội tiết tố androgen. Bởi khi nồng độ Androgen tăng cao, quá trình tăng tiết dầu thừa sẽ xuất hiện gây nên mụn nội tiết. Sử dụng loại thuốc này sẽ giúp cân bằng nồng độ hormone trong cơ thể. Tuy nhiên, bạn không nên quá lạm dụng chúng để tránh phản ứng phụ có thể xảy ra.
Trị mụn nội tiết cho nữ bằng thuốc Isotretinoin
Isotretinoin chứa vitamin A liều cao giúp loại bỏ hiệu quả mọi loại mụn bao gồm cả mụn nội tiết. Loại thuốc này có khả năng ổn định nội tiết, ngăn ngừa sự tăng tiết bã nhờn. Không chỉ vậy, chúng còn làm sạch các lỗ chân lông cải thiện sức khỏe làn da rất tốt.
Tuy nhiên khi dùng Isotretinoin, bạn có thể gặp một vài tác dụng phụ như: Da khô, nứt nẻ. Hoặc tình trạng da bong tróc vảy, thiếu máu, mệt mỏi, rụng tóc… Phụ nữ mang thai và đang cho con bú không được dùng thuốc Isotretinoin.
Dùng thuốc Đông y chữa mụn nội tiết
Thuốc Đông y sử dụng các loại thảo dược quý tự nhiên nên rất an toàn cho da và sức khỏe. Không chỉ vậy, chúng cũng giúp điều trị mụn nội tiết trong giai đoạn đầu rất hữu hiệu.
Theo Đông y, mụn nội tiết ở nữ hình thành từ sự tích tụ quá nhiều phong huyệt ở kinh phế. Dẫn tới sinh ra hiện tượng huyết nhiệt gây nên mụn trên mặt. Vì thế, Đông y sẽ trị mụn bằng cách tìm ra nhiệt ở tạng phủ nào để thanh nhiệt, giải độc chỗ đó. Cách này sẽ loại bỏ được tận gốc mụn nội tiết và ngăn ngừa tái phát.
Thêm vào đó, các bài thuốc này cũng giúp cải thiện chức năng gan thận, nâng cao sức khỏe cơ thể. Nhờ đó, làn da cũng trở nên khỏe mạnh hơn, ít bị vi khuẩn gây mụn tấn công.
Ngày nay, các bài thuốc Đông y đã có cải tiến lớn so với thời xưa, bớt cầu kỳ, rườm rà hơn. Bạn có thể sử dụng ở dạng viên uống hoặc thuốc bôi ngoài da. Từ đó làm thuyên giảm tình trạng mụn nội tiết ở phái nữ.
Trong đó phải kể đến bài thuốc Đông y được giới chuyên môn và người dùng đánh giá cao về hiệu quả là Trị mụn trứng cá Hoàn Nguyên. Đây là bài thuốc được nghiên cứu, cải tiến từ bài thuốc cổ của Danh y Tuệ Tĩnh chia thành hai chế phẩm dạng viên uống và dạng tinh chất bôi ngoài. Cụ thể:
- Viên uống: Sử dụng các dược liệu tự nhiên là nấm lim xanh, ké đầu ngựa, xuyên khung, ngải diệp,… tạo nên viên uống tốt cho da, tác dụng chính là trị mụn, giải nhiệt, đào thải độc tố cho cơ thể.
- Tinh chất bôi ngoài: Gồm chiết xuất từ hồng sâm, tinh chất nha đam, nghệ đen,… Nhờ vậy giúp giảm mụn, đẩy nhân và ngừa thâm sẹo hiệu quả.
Điều trị mụn cho phái nữ bằng các mẹo dân gian
Các mẹo dân gian trị mụn nội tiết ở nữ sử dụng thành phần chính là những nguyên liệu tự nhiên. Do đó, chúng không chỉ an toàn cho da, ít gây dị ứng mà còn dễ thực hiện.
Dưới đây là một số mẹo dân gian chữa mụn nội tiết phổ biến hiện nay:
Sử dụng tinh dầu trà xanh
Nguyên liệu này hỗ trợ giảm viêm, điều trị mụn nội tiết ở thể nhẹ và vừa hiệu quả. Không chỉ vậy, chúng còn kháng khuẩn rất tốt, ngăn ngừa quá trình lão hóa da. Bạn có thể sử dụng các sản phẩm trị mụn từ tinh dầu trà xanh như sữa sử mặt, toner. Hoặc pha loãng tinh dầu trà xanh với dầu nền, dầu jojoba để trị mụn nội tiết.
Cách trị mụn nội tiết cho nữ bằng mật ong
Mật ong có tác dụng kháng viêm, ngăn ngừa sự xâm nhập của các vi khuẩn gây mụn. Bên cạnh đó, chúng còn chứa các hợp chất rất tốt cho da, hạn chế tình trạng nám, thâm. Đồng thời đẩy nhanh tốc độ phục hồi da sau mụn, trả lại sự mịn màng, khỏe mạnh.
Cách thực hiện:
- Trộn đều mật ong và nước cốt chanh theo tỷ lệ 2:2 để thành hỗn hợp sánh mịn.
- Vệ sinh sạch sẽ vùng da bị mụn nội tiết, sau đó thoa hỗn hợp đã chuẩn bị lên đó.
- Massage nhẹ nhàng rồi giữ nguyên 20 phút thì rửa mặt lại bằng nước sạch.
- Thực hiện đều đặn 2-3 lần/tuần đến khi thấy mụn nội tiết thuyên giảm.
Dùng rau diếp cá
Rau diếp cá có khả năng thanh nhiệt, giải độc cho cơ thể rất tốt. Nhờ đó, chúng giúp cơ thể cân bằng lại lượng nội tiết tố, giảm nóng trong người. Không chỉ vậy, diếp cá còn rất giàu vitamin A giúp ngăn ngừa sự tấn công của các tác nhân bên ngoài gây nổi mụn. Đồng thời kích thích quá trình tái tạo da, giảm thâm mụn và tăng độ đàn hồi.
Cách thực hiện:
- Bạn cần chuẩn bị một nắm rau diếp cá, đem rửa sạch, xay nhuyễn chắt lấy nước.
- Phần nước cốt thu được bạn có thể cho thêm đá và đường rồi sử dụng.
- Mỗi ngày uống nước rau diếp cá 1 lần trong 2-3 tuần sẽ thấy hiệu quả rõ rệt..
Một số biện pháp phòng ngừa mụn nội tiết ở nữ
Để ngăn ngừa mụn nội tiết ở nữ hình thành và tái phát, bạn nên áp dụng các biện pháp sau.
- Vệ sinh da sạch sẽ bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ tối đa 2 lần/ngày.
- Hạn chế tối đa việc trang điểm khi đang bị mụn nội tiết. Nếu có, bạn cần tẩy trang kỹ càng để tránh làm bít tắc lỗ chân lông gây nổi mụn.
- Sử dụng các sản phẩm chăm sóc và bảo vệ da có thành phần phù hợp, không gây kích ứng. Ưu tiên dùng các sản phẩm có thành phần tự nhiên để đảm bảo an toàn cho da.
- Tuyệt đối không chạm tay lên mặt thường xuyên để vi khuẩn gây mụn xâm nhập lên da.
- Không tự ý nặn mụn bằng tay nhất là mụn nội tiết nữ ở dạng nang hoặc bọc.
- Giặt giũ thường xuyên các vật dụng như chăn, ga, gối, đệm… Đồng thời giữ cho màn hình điện thoại và đầu tóc luôn sạch sẽ.
- Bố sưng các thực phẩm giàu vitamin C, B, E và kẽm để da sáng khỏe, mịn màng.
- Hạn chế dung nạp quá nhiều đồ ăn cay nóng, chiên rán, dầu mỡ, rượu bia…
- Tránh thức khuya, ngủ đúng giờ giấc để da có thời gian phục hồi hiệu quả.
- Tránh căng thẳng, mệt mỏi kéo dài bởi chúng sẽ làm mụn nội tiết nghiêm trọng thêm. Thay vào đó, bạn có thể thư giãn bằng cách tập thiền, đi bộ hoặc bơi lội…
- Tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ da liễu trong việc dùng thuốc trị mụn nội tiết.
Địa chỉ thăm khám, điều trị mụn nội tiết ở nữ uy tín
Nữ giới bị mụn nội tiết có thể tìm đến một số địa chỉ sau:
- Viện Da Liễu Hà Nội Sài Gòn: Đơn vị chuyên tiếp nhận và xử lý các ca bệnh da liễu liên quan đến viêm da cơ địa, mụn trứng cá, mụn nội tiết thông qua phác đồ điều trị khoa học, liệu trình cụ thể, giúp bệnh nhân nhanh chóng sở hữu làn da như ý. Địa chỉ viện chi nhánh Hà Nội: Số 123 Hoàng Ngân, thuộc phường Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội – Điện thoại 024 62 605 666 hoặc Chi nhánh Hồ Chí Minh: Số 48B Đặng Dung, thuộc phường Tân Định, quận 1, Hồ Chí Minh – Điện thoại 028 710 99 838.
- Đại học Y dược Hồ Chí Minh: Khoa Da liễu – Thẩm mỹ của viện là nơi thăm khám, điều trị các ca bệnh về da liễu, thẩm mỹ trong đó có mụn nội tiết. Với bề dày kinh nghiệm, đội ngũ y bác sĩ có tay nghề cao, đơn vị này đã điều trị khỏi cho nhiều bệnh nhân. Địa chỉ: Tầng 1, phòng 17-20, tòa nhà Bệnh viện Đại học Y Dược HCM – số 215 đường Hồng Bàng, thuộc phường 11, quận 5 – Điện thoại 028 3855 4269.
- Bệnh viện Da Liễu Trung ương: Đây là đơn vị đảm nhận nhiệm vụ thăm khám và điều trị các bệnh lý về da liễu tại Hà Nội và khu vực phía Bắc. Sở hữu đội ngũ bác sĩ kinh nghiệm, trang bị máy móc hiện đại, Bệnh viện Da liễu TW luôn đáp ứng nhu cầu thăm khám mụn nội tiết, mụn trứng cá, viêm da cơ địa… của đông đảo bệnh nhân. Địa chỉ: Số 15A Phương Mai, Đống Đa, thành phố Hà Nội – Điện thoại: 1900 6951.
Bài viết trên đây đã giúp bạn hiểu thế nào là mụn nội tiết ở nữ, nguyên nhân cũng như cách điều trị triệt để. Loại mụn này thường xuất hiện trong lứa tuổi dậy thì, giai đoạn mang thai và tiền mãn kinh. Nếu để lâu ngày, mụn có thể gây nhiễm trùng da và hình thành sẹo trên mặt. Vì thế, ngay khi phát hiện mụn nội tiết, bạn nên đến gặp các bác sĩ da liễu để khám và điều trị kịp thời.
Theo: Y tế Bắc Kạn
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!