Viêm Khớp Gối Là Gì? Triệu Chứng Và Cách Điều Trị Hiệu Quả
Bệnh viêm khớp gối là một bệnh lý thuộc nhóm bệnh về xương khớp. Người bệnh khi bị mắc căn bệnh này có triệu chứng đầu gối sưng, đau và ảnh hưởng đến sự vận động cũng như sinh hoạt hàng ngày. Bệnh lý này nếu không điều trị đúng cách có thể khiến người bệnh bị tàn phế suốt đời.
Viêm khớp gối là bệnh gì? Nguyên nhân thường gặp
Viêm khớp gối là bệnh lý xương khớp xảy ra khi vùng đầu gối của một hoặc cả hai bên chân bị viêm nhiễm. Khi viêm nhiễm tấn công các khớp khiến sụn khớp bị phá hủy dẫn tới hiện tượng sưng, đau đầu gối và khiến người bệnh gặp rất nhiều khó khăn khi đi lại.
Bệnh lý viêm khớp thường rất rộng, có nhiều dạng khác nhau. Hầu hết tình trạng viêm khớp đều có ảnh hưởng đến khớp gối như viêm đa khớp, viêm khớp dạng thấp, viêm khớp vảy nến hoặc viêm khớp nhiễm khuẩn.
Bệnh viêm khớp đầu gối có thể xảy ra ở nhiều đối tượng và khởi phát do một số nguyên nhân sau đây:
- Do chấn thương: Sau khi gặp phải chấn thương hoặc tai nạn, người bệnh có thể bị rách sụn khớp gối, đứt dây chằng gối hoặc nứt xương. Tình trạng tổn thương này có thể gây ra viêm nhiễm ở khớp gối.
- Khớp gối chịu nhiều áp lực: Khớp gối thường phải chịu nhiều áp lực khi người bệnh phải đứng lâu, đi lại nhiều hoặc thường xuyên uốn cong đầu gối, ngồi xổm. Lúc này, áp lực có thể tác động lên khớp gối gây tổn thương.
- Do nhiễm khuẩn: Có nhiều trường hợp người bệnh bị viêm khớp gối sau một đợt nhiễm trùng tại các cơ quan khác. Khớp gối bị nhiễm khuẩn lan rộng dễ gây ra sưng, viêm.
- Do thiếu hụt chất dinh dưỡng: Người bệnh không có chế độ ăn uống khoa học, không bổ sung dưỡng chất đầy đủ có thể khiến cơ thể bị thiếu hụt chất dinh dưỡng. Đặc biệt là các dưỡng chất như canxi, phốt pho hoặc kali, ảnh hưởng đến sự phát triển của xương. Khi khớp đầu gối bị suy yếu sẽ có nguy cơ cao bị thoái hóa, chấn thương và gặp phải tình trạng viêm khớp gối.
- Do rối loạn tự miễn: Trong một số trường hợp khi hệ miễn dịch của người bệnh hoạt động quá mức, sản xuất ra nhiều kháng thể tấn công mô liên kết trong bao khớp gây sưng, viêm khớp.
- Do rối loạn chuyển hóa: Khi người bệnh bị rối loạn chuyển hóa, hoạt động chuyển hóa hoạt chất Purin trong cơ thể cũng bị rối loạn làm tăng axit uric trong máu. Tình trạng này có thể ảnh hưởng tới bất kỳ khớp nào, nhất là khớp gối.
Ngoài các nguyên nhân chính gây bệnh, một số yếu tố nguy cơ cũng có thể làm tăng khả năng mắc bệnh như sau:
- Yếu tố tuổi tác: Bệnh viêm khớp gối có mối liên hệ mật thiết với yếu tố tuổi tác. Người bệnh càng cao tuổi càng có xu hướng thoái hóa khớp gây tổn thương và viêm.
- Yếu tố di truyền: Khi trong gia đình có bố mẹ, anh chị bị viêm khớp gối sẽ làm tăng nguy cơ bị viêm khớp trong các thành viên khác.
- Yếu tố giới tính: Theo một số nghiên cứu, phụ nữ có tỷ lệ viêm khớp dạng thấp cao hơn nam giới. Tuy nhiên, đối với bệnh lý viêm khớp đầu gối, nam giới có xu hướng mắc bệnh nhiều hơn.
- Tình trạng thừa cân, béo phì cũng có thể khiến khớp gối phải chịu nhiều áp lực gây ra các phản ứng viêm.
- Người thường xuyên hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh cao hơn do khói thuốc có thể gây độc cho mạch máu và làm cản trở lưu thông máu đến các khớp.
Triệu chứng điển hình và giai đoạn phát triển bệnh
Các triệu chứng bệnh viêm khớp gối thường khá rõ ràng, người bệnh có thể dễ dàng nhận biết được bệnh lý này thông qua các dấu hiệu sau:
- Đau khớp gối; Các cơn đau do viêm khớp gây ra ban đầu thường xuất hiện âm ỉ, đặc biệt cảm thấy đau sau khi ngủ dậy vào buổi sáng. Ngoài ra, các cơn đau khớp có thể rõ ràng hơn khi người bệnh leo cầu thang, thay đổi tư thế đột ngột hoặc quỳ.
- Khớp gối bị sưng đỏ: Khớp bị sưng đỏ là phản ứng bình thường của cơ thể khi bị viêm. Lúc này, tình trạng nhiễm trùng sẽ khiến khớp gối tích tụ nhiều chất lỏng gây sưng phồng, nóng và tấy đỏ tại khu vực khớp.
- Người bệnh khó vận động: Khi người bệnh bị viêm khớp, lớp sụn giúp bảo vệ khớp bị ăn mòn khiến đầu gối không hoạt động trơn tru, gây khó khăn khi vận động. Ngay cả với các cử động đơn giản như duỗi thẳng chân, gập đầu gối hoặc đứng lên ngồi xuống cũng trở nên rất khó khăn với người bệnh.
- Khớp gối có tiếng lục cục; Do sụn khớp bị ăn mòn, các đầu xương có thể cọ xát vào nhau khi vận động gây đau đớn và khiến người bệnh nghe thấy các tiếng kêu lục cục trong khớp.
- Triệu chứng cứng khớp: Đây là triệu chứng rất phổ biến, xảy ra rõ ràng nhất vào buổi sáng hoặc sau khi người bệnh nghỉ ngơi.
- Chi dưới có biểu hiện tê yếu: Tình trạng viêm khớp gối nặng có thể khiến người bệnh bị teo cơ dẫn tới tê yếu chân dưới. Điều này gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động đi lại và lao động của người bệnh.
Khi có các dấu hiệu viêm khớp gối, người bệnh nên đến bệnh viện để các bác sĩ đánh giá đúng tình trạng bệnh, từ đó có thể điều trị một cách tốt nhất.
Người bị bệnh viêm khớp gối thường trải qua 4 giai đoạn bao gồm:
- Giai đoạn viêm khớp gối sớm: Lúc này, khớp có một số tổn thương nhẹ ở sụn và trong khớp có những gai nhỏ được phát hiện khi chụp X-quang.
- Viêm khớp nhẹ: Lúc này lớp sụn bị ăn mòn và các giai xương bắt đầu hình thành nhiều hơn. Tuy nhiên, ở giai đoạn này các triệu chứng lâm sàng vẫn chưa rõ ràng.
- Giai đoạn bệnh tiến triển: Khi chụp X-quang có thể thấy sụn khớp bị hư hỏng nặng và bị ăn mòn, đầu xương bị thu hẹp. Bệnh nhân bắt đầu có triệu chứng sưng đau và khó khăn khi vận động.
- Giai đoạn nặng: Ở giai đoạn này, các đầu xương đã chạm sát vào nhau do dịch bôi trơn tại ổ khớp còn rất ít. Lớp sụn trong khớp vỡ thành nhiều mảnh hoặc bị ăn mòn hoàn toàn. Trong trường hợp bệnh diễn biến nặng, người bệnh có thể bị biến dạng khớp.
Viêm khớp gối có nguy hiểm không?
Bệnh viêm khớp gối là bệnh lý xương khớp khá nguy hiểm, khó điều trị và nhanh chóng trở nặng. Người bệnh gặp phải nhiều nguy cơ đối mặt với các triệu chứng sau:
- Mất khả năng vận động: Khi bị viêm khớp nặng, người bệnh gặp rất nhiều khó khăn trong việc đi lại và co duỗi đầu gối, khó khăn khi đứng lên ngồi xuống. Và người bệnh không thể thực hiện các chức năng vận động thông thường khác.
- Nguy cơ biến dạng đầu gối và teo cơ: Các cơn đau do viêm khớp gây ra khiến người bệnh rất ngại vận động. Đây là nguyên nhân chính gây ra tình trạng teo cơ và tê yếu chi dưới. Bên cạnh đó, khi lớp sụn khớp bị ăn mòn khiến đầu xương bị lệch khỏi ổ khớp gây biến dạng khớp.
- Có nguy cơ tàn phế: Tàn phế là biến chứng nguy hiểm nhất gặp phải ở người bệnh bị viêm khớp gối. Người bệnh có thể mất khả năng lao động và không thể đi lại được.
- Các biến chứng tim mạch và da: Trong trường hợp người bệnh bị viêm khớp gối do viêm khớp dạng thấp sẽ có nguy cơ gặp phải biến chứng ở tim mạch hoặc ở da. Người bệnh có thể bị suy tim, đột quỵ và trên da xuất hiện các khối cứng hoặc những đốm màu nâu.
Chẩn đoán và điều trị viêm khớp gối
Khi có các triệu chứng bệnh bất thường, người bệnh cần đến bác sĩ thăm khám để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh lý. Lúc này, các bác sĩ có thể kiểm tra thể chất, quan sát các dấu hiệu lâm sàng và thực hiện một số xét nghiệm.
Các xét nghiệm có thể tiến hành là: Chụp X-quang, chụp MRI, chụp CT Scan hoặc tiến hành xét nghiệm kháng thể và xét nghiệm axit uric.
Dùng thuốc điều trị
Sau khi đã xác định chính xác tình trạng bệnh lý, các bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc điều trị. Việc dùng thuốc phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng bệnh và triệu chứng bệnh gặp phải. Các nhóm thuốc thông dụng thường được chỉ định là:
- Thuốc giảm đau
Khi bị viêm khớp gối, người bệnh phải chịu đựng các cơn đau khớp rất khó chịu. Do đó, sử dụng thuốc giảm đau giúp làm dịu nhanh các cơn đau nghiêm trọng. Các thuốc giảm đau thường dùng là: Acetaminophen, Vicodin, Tramadol, Paracetamol và Tylenol…
- Thuốc kháng viêm không chứa thành phần steroid
Nhóm thuốc này có tác dụng giảm sưng khớp, chống viêm và hỗ trợ giảm đau hiệu quả. Hai loại thuốc thường được chỉ định là Aleve và Ibuprofen.
- Thuốc DMARDs
Đây là thuốc chống thấp khớp dùng cho trường hợp người bệnh bị viêm khớp dạng thấp. Nhóm thuốc này giúp ngăn chặn hệ miễn dịch tấn công vào các khớp gối gây viêm. Các loại thuốc thường dùng trong nhóm thuốc này là: Methotrexate và Hydroxychloroquine.
- Sử dụng Corticoid
Corticoid có tác dụng kháng viêm rất mạnh và ức chế hoạt động hệ miễn dịch, giúp cải thiện nhanh các triệu chứng do viêm khớp gây gây ra. Người bệnh có thể sử dụng nhóm thuốc này qua dạng uống hoặc dạng tiêm.
- Nhóm thuốc sinh học
Nhóm thuốc sinh học thường được dùng kèm với nhóm DMARDs để điều chỉnh hệ miễn dịch. Các thuốc thường được chỉ định là: Etanercept và Infliximab.
Phẫu thuật chữa viêm khớp gối
Khi người bệnh bị viêm khớp gối dạng nặng và không đáp ứng khi điều trị nội khoa bằng thuốc có thể được chỉ định phẫu thuật. Hiện nay, các phương pháp phẫu thuật có thể thực hiện là:
- Phẫu thuật nội soi khớp
Các bác sĩ sẽ rạch những đường nhỏ ngoài da khu vực đầu gối và đưa ống nội soi kèm dụng cụ phẫu thuật vào khớp và tiến hành loại bỏ phần xương bị bệnh, làm lành vết rách sụn.
Phẫu thuật này ít gây đau đớn cho người bệnh, hạn chế nguy cơ nhiễm trùng và biến chứng. Ngoài ra, phương pháp nội soi giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng hơn.
- Phẫu thuật ghép sụn
Các mô sụn sau khi được lấy từ các khu vực khác trên cơ thể có thể được ghép quanh xương đầu gối giúp hạn chế tổn thương lớp sụn khớp.
- Phẫu thuật thay khớp gối
Có thể thay khớp gối bán phần hoặc toàn phần bằng khớp nhân tạo để thay thế phần khớp bị tổn thương không thể chữa lành.
Sử dụng các bài thuốc Đông y
Hiện nay, xu hướng áp dụng Đông y trong điều trị các bệnh lý về xương khớp đang được rất nhiều người áp dụng. Biện pháp này có thể giúp cải thiện tình trạng bệnh từ bên trọng, tăng cường dịch khớp và điều hòa chức năng của các tạng phủ và giúp bồi bổ cơ thể.
Người bệnh có thể áp dụng một số bài thuốc Đông y như sau:
- Bài thuốc Độc hoạt tang ký sinh thang
Các nguyên liệu cần có: 8gr độc hoạt, 8gr sinh địa, 8gr đẳng sâm, 12gr tang ký sinh, 8gr ngưu tất, 8gr đương quy, 8gr đỗ trọng, 6gr phòng phong, 6gr bạch thược, 6gr tần giao, 6gr xuyên khung, 4gr quế chi, 4gr tế tân và 4gr cam thảo.
Người bệnh sắc các nguyên liệu trên để lấy thuốc uống hàng ngày.
- Bài thuốc PT5
Bài thuốc này gồm có: 8gr lá lốt, 10gr hà thủ ô, 10gr sinh địa, 14gr thổ phục linh, 8gr thiên niên kiện, 6gr quế chi.
Người bệnh sắc nguyên liệu trong một thang thuốc và uống 2 lần mỗi ngày.
- Bài thuốc từ lá lốt và vòi voi
Các nguyên liệu gồm: 30 lá lốt, 30gr rễ cây vòi voi và 30gr rễ cây bưởi bung.
Thái nhỏ và sao vàng các nguyên liệu trên sau đó cho vào ấm sắc thuốc. Uống thuốc trong ngày và uống liên tục trong 7 ngày.
Các bài thuốc này thường mất nhiều thời gian để thấy được hiệu quả điều trị. Hiệu quả của các bài thuốc phụ thuộc vào cơ địa của người bệnh.
Các biện pháp giảm đau tại nhà
Ngoài các biện pháp điều trị, các cách giảm đau khớp gối tại nhà dưới đây có thể giúp người bệnh cải thiện tình trạng đau do viêm khớp gây ra hiệu quả.
- Người bệnh cần nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế đi lại và luyện tập cơ chân với mức độ vừa phải giúp giảm nguy cơ teo chân, tổn thương đến sụn khớp.
- Người bệnh cần giảm cân nếu đang bị thừa cân, béo phì.
- Thường xuyên tập thể dục với các bài tập khớp gối nhẹ nhàng giúp các khớp linh hoạt hơn.
- Có thể dùng kem bôi capsaicin để kháng viêm và giảm đau. Đây là thuốc không cần kê đơn.
- Tăng cường bổ sung Glucosamine và Chondroitin để tái tạo mô sụn và tăng tiết dịch khớp.
- Khi tình trạng đau tăng nặng có thể mang nẹp cố định khớp gối để tránh tác động lên khớp.
- Các biện pháp chườm nóng và chườm lạnh cũng có tác dụng rất tốt trong việc giảm đau.
- Người bệnh có thể thực hiện một số phương pháp vật lý trị liệu như thủy trị liệu, chiếu đèn hồng ngoại và các bài tập tăng cường cơ bắp và hoạt động của khớp gối.
- Người bệnh cần có chế độ ăn uống khoa học, vừa bổ sung đầy đủ dưỡng chất, vừa ngăn ngừa nguy cơ tăng cân, béo phì.
Trên đây là những thông tin tổng quan về tình trạng viêm khớp gối. Người bệnh cần nắm vững các thông tin này để có thể phát hiện sớm và có phương pháp điều trị bệnh khoa học, giúp cải thiện tình trạng bệnh một cách tốt nhất.
Theo: Y tế Bắc Kạn
Tin xem thêm
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!