Viêm amidan ở người lớn: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Viêm amidan ở người lớn là một chứng bệnh do phản ứng viêm ở đường hô hấp. Bệnh diễn biến có thể gây ảnh hưởng nhiều tới đời sống sinh hoạt và sức khỏe của bệnh nhân. Bài viết dưới đây sẽ trình bày về các thông tin liên quan đến bệnh cũng như cách chữa trị hiệu quả.
Viêm amidan ở người lớn là gì? Bệnh có nguy hiểm không?
Viêm amidan ở người lớn là bệnh viêm đường hô hấp do vi khuẩn hoặc virus gây nên. Amidan là một hệ thống lympho của cơ thể có ở đường hô hấp trên của con người. Hệ thống này có vai trò miễn dịch quan trọng, bảo vệ đường hô hấp nói riêng và cả cơ thể nói chung tránh khỏi sự xâm nhập của vi khuẩn và virus.
Tuy nhiên, khi hệ thống này bị vi khuẩn, virus xâm nhập và gây tổn thương thì dễ dàng bị viêm do không đủ sức chống lại tác động của chúng. Viêm amidan là bệnh thường xuất hiện ở trẻ em. Nhưng một số người trưởng thành cũng có khả năng bị viêm amidan.
Khi không được phát hiện và điều trị kịp thời thì viêm amidan ở người lớn có thể gây ảnh hưởng tới các bộ phận, cơ quan khác và gây ra các bệnh như:
- Viêm tai giữa: Tai – mũi – họng là những bộ phận thông nhau ở đường hô hấp. Khi vi khuẩn tấn công một trong các bộ phận (amidan) gây viêm sưng thì chúng có thể dễ dàng lây lan đến các cơ quan khác. Biến chứng này thường thấy xuất hiện ở trẻ nhỏ nhưng ở người lớn cũng đã ghi nhận nhiều trường hợp mắc bệnh và biểu hiện của bệnh thường nghiêm trọng hơn.
- Viêm họng: Amidan là bộ phận ngay đầu cuống họng. Khi amidan bị viêm, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào họng và gây viêm họng. Biểu hiện viêm họng có thể rõ ràng tùy mức độ khác nhau. Nhưng nếu người bệnh chủ quan, bệnh sẽ tiến triển nặng hơn và khó kiểm soát.
- Viêm phổi: Phổi là nơi trao đổi khí của cơ thể. Khi amidan bị nhiễm khuẩn, vi khuẩn có thể theo các con đường khác nhau để vào tới phổi và gây ra phản ứng viêm ở phổi. Viêm phổi nếu không được điều trị thì sẽ khiến sức khỏe người bệnh suy yếu rất nhanh.
- Ngoài ra, viêm amidan còn có thể dẫn tới các bệnh toàn thân như viêm cơ tim, viêm cầu thận, nhiễm khuẩn máu,….
Nguyên nhân, triệu chứng viêm amidan ở người lớn
Người lớn thường ít gặp bệnh viêm amidan, nhưng khi mắc thì bệnh xảy ra thường là cấp tính và hay tái phát. Vậy có những nguyên nhân nào gây ra tình trạng bệnh này? Và có những dấu hiệu nào để nhận biết được bệnh? Cụ thể các thông tin như sau:
Nguyên nhân
Các chuyên gia về các bệnh đường hô hấp đã tổng hợp một số nguyên nhân dẫn đến viêm amidan ở người lớn như sau:
- Sự thay đổi đột ngột của thời tiết, ví dụ vào thời điểm giao mùa. Lúc này, cơ thể còn chưa kịp thích nghi với các điều kiện nhiệt độ, độ ẩm. Lúc này, hệ miễn dịch của cơ thể có biểu hiện suy giảm đáng kể. Đây là thời điểm mà các vi khuẩn, virus, các vi sinh vật cơ hội khác xâm nhập vào đường hô hấp trên và gây ra viêm amidan.
- Môi trường ngày càng ô nhiễm, chất lượng không khí suy giảm trầm trọng. Khói bụi, hóa chất,… từ môi trường sinh hoạt hàng ngày hoặc ở nơi làm việc khiến cho hệ hô hấp của con người chịu ảnh hưởng rất lớn.
- Vệ sinh cá nhân không sạch sẽ. Răng miệng và đường hô hấp không được sạch sẽ là nguyên nhân khiến cho vi khuẩn phát triển mạnh. Khi xâm nhập vào hệ hô hấp, trước tiên chúng gây ra viêm amidan.
- Các thói quen xấu của con người như hút thuốc lá, uống rượu bia, sử dụng các chất kích thích, các loại đồ uống có ga, có cồn,…. Đây đều là nguyên nhân giúp vi khuẩn phát triển mạnh ở đường hô hấp trên và dẫn đến bệnh viêm amidan ở người lớn.
Dù là nguyên nhân gì gây ra viêm amidan ở người lớn thì đều dẫn đến sức đề kháng và khả năng miễn dịch của cơ thể bị suy giảm. Đây là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập, phát triển và gây bệnh ở cơ thể.
Triệu chứng
Viêm amidan ở người lớn và ở trẻ nhỏ có nhiều điểm khác nhau, dưới đây là một số triệu chứng điển hình khi người lớn mắc viêm amidan:
- Viêm họng trong thời gian kéo dài
Khi mũi và họng bị viêm kéo dài trên 10 ngày thì người bệnh cần lưu ý và cẩn trọng. Bởi vì amidan là hàng rào bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của vi khuẩn từ bên ngoài thông qua mũi và miệng. Khi các bộ phận mật thiết bị viêm sưng thì có thể hàng rào bảo vệ amidan đã bị vi khuẩn tấn công, xâm nhập và gây viêm.
- Khàn giọng, sưng tấy cổ họng
Sưng và đau là biểu hiện đặc trưng và cơ bản khi người bệnh mắc viêm amidan. Người lớn bị viêm amidan có cổ họng sưng to hơn bình thường, và bị phồng lên. Do đó, giọng của người bị viêm amidan sẽ thay đổi đáng kể, thường trở lên trầm, khàn và đục hơn.
Nhiều trường hợp viêm amidan ở người lớn còn gây biến đổi hoàn toàn giọng nói ngay cả sau khi đã điều trị khỏi bệnh. Tuy nhiên, đối với các trường hợp viêm amidan thể cấp, người bệnh có thể lấy lại giọng nói bình thường sau khi trị khỏi bệnh hoàn toàn.
- Đau nhức hai tai, amidan có xuất hiện vệt trắng
Khi bị viêm amidan, trong vòm họng của người bệnh sẽ có xuất hiện các vệt và các mảng màu trắng. Tùy tình hình của bệnh mà các vệt trắng này nhiều hay ít, tụ lại thành đám hoặc riêng lẻ.
Đau và sưng amidan kéo dài sẽ làm họng bị viêm. Lâu ngày sẽ lây sang hai bên tai và gây đau nhức tai. Nếu nặng hơn, người bệnh còn có thể bị mắc viêm tai, chảy mủ tai,….
- Sốt cao
Viêm kèm sốt cao là một triệu chứng thường gặp khi có viêm amidan ở người lớn. Bệnh nhân thường sốt cao trên 38℃ và cơn sốt có thể kéo dài hoặc từng cơn. Nhưng sốt cao ở bệnh nhân không giảm, nhiều trường hợp phải uống thuốc giảm đau, hạ sốt chống viêm.
- Hôi miệng, khó nuốt
Viêm amidan ở người lớn khiến cho cổ họng sưng tấy. Do đó, chỉ những cử động dù nhẹ nhàng như nuốt nước bọt, mở miệng, nói chuyện,… cũng làm người bệnh khó chịu và đau đớn.
Ngoài ra, tình trạng viêm nhiễm, vi khuẩn lây lan và phát triển trong miệng khiến cho hơi thở bệnh nhân có mùi hôi khó chịu. Đây là biểu hiện khá phổ biến ở những người mắc bệnh về đường hô hấp.
Chẩn đoán và điều trị viêm amidan ở người lớn
Viêm amidan ở người lớn là một bệnh có thể dẫn đến các hậu quả phức tạp. Vì vậy ngay khi phát hiện các dấu hiệu của bệnh, bạn cần tới ngay các cơ sở y tế để được chẩn đoán kịp thời. Tại đây các bác sĩ sẽ sử dụng các phương pháp phù hợp để chẩn đoán được đúng bệnh và từ đó có hướng điều trị đúng đắn đạt hiệu quả cao.
Hình thức chẩn đoán
Các hình thức thức kiểm tra để chẩn đoán bệnh viêm amidan ở người lớn như sau:
- Khám lâm sàng
Khi bệnh nhân nhận thấy có một trong các triệu chứng được đề cập ở trên kéo dài nhiều ngày thì nên đến ngay các cơ sở khám chữa bệnh uy tín để được chẩn đoán chính xác.
Thông thường, bác sĩ sẽ dựa trên các triệu chứng lâm sàng xuất hiện trên cơ thể bệnh nhân và hỏi về sức khỏe cá nhân để đưa ra chẩn đoán về bệnh.
- Xét nghiệm mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân
Nhân viên y tế lấy mẫu dịch hầu họng để cấy xem có sự phát triển của vi khuẩn không. Cách lấy mẫu bệnh phẩm cũng không quá phức tạp. Nhân viên y tế sử dụng thanh gỗ và bông gạc để thấm dịch hầu họng của người bệnh.
- Nội soi tai – mũi – họng
Nội soi tai mũi họng cũng là biện pháp được sử dụng nhiều trong chẩn đoán các bệnh về đường hô hấp.
Trong trường hợp nghi ngờ bệnh nhân bị viêm amidan, bác sĩ sẽ tiến hành nội soi hầu họng. Họ dùng một ống nội soi mềm, ở phần đầu có gắn một máy camera siêu nhỏ. Khi di chuyển máy vào trong hầu họng của người bệnh, bác sĩ có thể quan sát được chính xác vị trí và mức độ của tổ chức viêm thông qua hình ảnh phóng to mà camera thu được.
Từ kết quả nội soi, bác sĩ sẽ đưa ra các phương án điều trị bệnh phù hợp nhất đối với người bệnh. Do đó, đây là biện pháp rất hữu ích đối với điều trị bệnh hô hấp.
- Xét nghiệm máu
Đây cũng là hình thức được chỉ định bệnh nhân thực hiện để kiểm tra vi khuẩn, virus gây bệnh đã nhiễm vào máu hay chưa.
Bài viết hay:
Điều trị bằng Tây y
Chữa bệnh viêm amidan ở người lớn bằng Tây y luôn là một phương pháp được sử dụng phổ biến vì tính tiện lợi, và giảm nhanh các triệu chứng. Tùy từng đối tượng sẽ được chỉ định phương pháp điều trị nội khoa hay can thiệp của ngoại khoa.
Thuốc điều trị viêm amidan ở người lớn
Sử dụng thuốc Tây để điều trị viêm amidan ở người lớn có ưu điểm là tiện lợi, hiệu quả tác dụng nhanh chóng. Tuy nhiên để có tác dụng tốt thì bệnh nhân cần tuân theo chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không được tự ý thay đổi hoặc điều chỉnh đơn thuốc, liều dùng mà bác sĩ đã kê đơn.
Đối với viêm amidan được chẩn đoán do nguyên nhân vi khuẩn gây nên thì có thể sử dụng các loại thuốc chống viêm, giảm đau bình thường hoặc các loại kháng sinh để trị tận gốc nguyên nhân gây bệnh.
- Kháng sinh: Penicillin, cephalosporin, các kháng sinh nhóm beta lactam,….
- Thuốc chống viêm, giảm đau: Clamoxyl, amitase,….
- Thuốc sát khuẩn tại chỗ: Betadine, lysopaine,…
- VItamin và vi chất: Vitamin C, vitamin nhóm B, magnesium, kalium,….
Phẫu thuật cắt bỏ amidan
Trường hợp bệnh nhân bị viêm amidan nặng, họng sưng to thì cần thực hiện phẫu thuật cắt bỏ amidan. Điều này giúp tránh lây nhiễm và ảnh hưởng tới các bộ phận chức năng khác.
Phẫu thuật cắt amidan là một kỹ thuật ngoại khoa khá đơn giản và dễ thực hiện. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng nhất là việc hồi phục sức khỏe, khả năng miễn dịch sau phẫu thuật. Vì thế, người bệnh cần chú ý nhiều điều hơn để sức khỏe có thể hồi phục tốt nhất.
Hiện nay, khi cắt bỏ amidan bị viêm, bác sĩ thường áp dụng một số biện pháp sau:
- Cắt amidan bằng dao điện:
- Phương pháp bóc tách bằng dao.
- Sử dụng dao mổ siêu âm.
- Sử dụng tia laser.
Ứng dụng liệu pháp Đông y
Các bài thuốc đông y từ xa xưa luôn phát huy tác dụng tốt không chỉ đối với bệnh viêm amidan ở người lớn mà còn ở cả trẻ nhỏ. Thuốc đông y giúp người bệnh an tâm vì thành phần là các thảo dược tự nhiên lành tính. Tuy nhiên, đây là phương pháp cần nhiều thời gian và công sức, dù đem lại hiệu quả tác dụng bền vững nhưng lại chậm.
Bài thuốc số 1
Thành phần: Bạc hà, kim ngân hoa, bồ công anh, sinh địa, thục địa, hoa cúc mỗi loại 10g.
Cách thực hiện:
- Các vị dược liệu khô được rửa với nước sạch.
- Cho vào ấm sắc thuốc, sau đó cho thêm khoảng 1 lít nước.
- Đun khoảng 30 phút.
- Nước sắc để nguội và sử dụng trong ngày.
- Có thể sử dụng các nguyên liệu còn tươi để thực hiện bài thuốc này.
Bài thuốc số 2
Thành phần: Tang bạch bì (10g), kim ngân hoa (10g), cam thảo (4g), huyền sâm (6g), thạch cao sống (6g), hoàng liên (10g), bồ công anh (10g).
Cách thực hiện:
- Dược liệu đem rửa sạch cho vào nồi sắc thuốc.
- Cho khoảng 2 lít nước vào nồi.
- Đun ở lửa vừa đến khi nước chỉ còn khoảng 1 nửa thì tắt bếp.
- Nước sắc nên giữ ấm để sử dụng.
- Thực hiện đều đặn mỗi ngày để thấy hiệu quả tiêu viêm, giảm sưng đau của bài thuốc.
Mẹo dân gian chữa viêm amidan ở người lớn
Trong dân gian có lưu truyền rất nhiều mẹo hay hữu ích để chữa viêm amidan ở người lớn. Biện pháp này có ưu điểm là tiết kiệm được chi phí cho người bệnh, dễ dàng tự thực hiện ở nhà, sử dụng nguyên liệu gần gũi và quen thuộc nên có thể tránh được các trường hợp bị dị ứng.
Tuy nhiên, các mẹo sẽ có tác dụng nhanh hay chậm còn phụ thuộc vào cơ địa của từng người. Đồng thời những người bị bệnh nặng xuất hiện biến chứng thì mẹo dân gian có thể sẽ không mang lại hiệu quả như mong muốn.
Một số mẹo an toàn và hiệu quả để chữa viêm amidan ở người lớn là:
Thịt lợn nấu bồ công anh
Bồ công anh là một loại thảo dược thuộc họ cúc và được biết có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn rất tốt. Sử dụng thịt lợn nấu với bồ công anh vừa giúp người bệnh giảm nhanh các triệu chứng sưng đau do viêm amidan vừa bồi bổ sức khỏe, tăng cường miễn dịch và đề kháng cho cơ thể.
Cách làm:
- Bồ công anh bỏ rễ, lấy phần thân trên mặt đất và nụ hoa, rửa sạch và để ráo nước.
- Thịt lợn nên chọn phần mông hoặc ba chỉ sườn, rửa sạch, cắt nhỏ.
- Ướp gia vị theo khẩu vị mỗi người (mắm, muối, tiêu….).
- Cho bồ công anh và thịt vào nồi, thêm một ít nước, đun nhỏ lửa.
- Trong quá trình đun, tiếp tục thêm nước để tránh bị khô cạn. Đun trong khoảng 1 giờ.
- Thịt lợn nấu bồ công anh có thể ăn như một món ăn trong bữa cơm hàng ngày.
Rau diếp cá
Rau diếp cá là một loại cây có tính mát và được sử dụng nhiều cho các trường hợp bị nóng, sốt. Đối với người bị viêm amidan, uống nước rau diếp cá vừa giúp thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm vừa giúp cơ thể khỏe mạnh.
Cách làm
- Chuẩn bị 100g lá rau diếp cá tươi, ngâm với nước muối pha loãng rồi rửa sạch.
- Dùng chày cối để giã nát lá diếp cá, lọc lấy nước cốt để uống hàng ngày.
- Nước rau diếp cá có mùi đặc trưng. Nhưng nếu bệnh nhân chưa quen thì có thể pha loãng nước cốt để uống.
- Sử dụng đều đặn hàng ngày, nên uống sau bữa ăn để có hiệu quả tốt nhất.
Sử dụng tỏi và mật ong
Tỏi được biết là một gia vị trong ngũ vị tân, có tác dụng kháng khuẩn tiêu viêm rất tốt. Mật ong được xem là một loại thuốc quý đối với người dân. Sự kết hợp tỏi và mật ong giúp cho bệnh viêm amidan ở người lớn có thể giảm đáng kể trong vài ngày.
Cách làm
- Tỏi khô, chọn những củ không bị mốc, không bị đen và mọc mầm.
- Bóc lớp áo ngoài, tách các tép tỏi và cho vào cối, sau đó dùng chày để đập dập tỏi.
- Cho tỏi đã đập vào một hũ nhỏ, cho mật ong vừa đủ vào hũ.
- Để khoảng vài tiếng và lấy tỏi ngâm mật ong để sử dụng.
- Dùng đều đặn sáng và tối. Chỉ sau 3 đến 5 ngày, người bệnh có thể cảm nhận được hiệu quả của nó.
Các phòng tránh bệnh viêm amidan ở người lớn
Viêm amidan ở người lớn là bệnh đường hô hấp hoàn toàn có thể phòng tránh được bằng việc thực hiện các điều sau đây:
Vệ sinh, thực hiện chăm sóc sức khỏe răng miệng tốt
- Chú ý đánh răng ít nhất 2 lần sáng tối. Điều này làm giảm thiểu tối đa sự phát triển của vi khuẩn trong miệng và đường hô hấp.
- Súc miệng bằng nước súc miệng có khả năng sát khuẩn thường xuyên.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý
- Ăn uống lành mạnh, cân bằng hợp lý tất cả các nhóm thực phẩm khác nhau. Điều này giúp cơ thể khỏe mạnh từ bên trong.
- Tăng cường bổ sung các loại trái cây giàu vitamin C như ổi, bưởi, kiwi, cam, táo,….
- Bổ sung vào khẩu phần ăn các nguyên tố vi lượng quan trọng như magnesium, phospho, ….
- Ăn nhiều rau xanh như súp lơ, rau cải, rau ngót, ớt chuông,…
- Uống đủ nước mỗi ngày, mỗi người trưởng thành nên uống tối thiểu 2 lít nước.
- Hạn chế các loại thực phẩm làm tăng phản ứng viêm như các loại thịt đỏ, hải sản,…
Tăng cường thể dục thể thao
- Tăng cường sự dẻo dai, khỏe mạnh của cơ thể bằng cách vận động mỗi ngày. Đây là biện pháp hỗ trợ miễn dịch chống lại vi khuẩn rất hiệu quả.
- Các bài tập có thể được thiết kế cho phù hợp từng đối tượng khác nhau. Người bệnh có thể lựa chọn chạy bộ, đạp xe, yoga, nhảy thể dục nhịp điệu,….
Viêm amidan ở người lớn là một bệnh có thể tiến triển phức tạp nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bài viết mong rằng với các thông tin được đề cập ở trên, bạn đọc có thể áp dụng trong cuộc sống để tránh những hậu quả đáng tiếc đối với sức khỏe của bản thân và gia đình.
Không bỏ lỡ:
Theo: Y tế Bắc Kạn
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!